
1940 - 1945
HET UITGAANSLEVEN 1940-1945
Hoewel er vaak over gezwegen wordt ging, zoals eerder vermeld, het leven zo goed en zo kwaad als dat kon gewoon door.
Eigenlijk begrijpelijk want ook in slechte tijden wil je er weleens tussenuit en dat gebeurde ook in WOII. De café's en restaurants waren de eerste jaren van de oorlog gewoon open al moesten zij zich wel houden aan de spertijd wat in het begin van de oorlog wel mee viel en zo tussen 23.00 en 06.00 uur lag. Naarmate de tijden (lees oorlogssituatie) verslechterde voor de Duitser werd deze spertijd aanzienlijk vervroegd. Ook het verzet was hier verantwoordlijk voor. Gebeurde er een daad van verzet, dan kon je op je vingers aftellen wat er voor de burgerij tegenover stond, bewegings beperking. Naast razzia's en huiszoeking werd de spertijd weer vervroegd (lees verlengd). In september 1944, toen de stroomlevering werd gestaakt was het in grote lijnen afgelopen met het openbare leven. Theaters, bioscopen, hotels en restaurants die niet voor de Wehrmacht werkten sloten hun deuren. De café's hebben het nog het langst uitgehouden en sommigen zijn zelfs helemaal niet dicht geweest.
VERBODEN TE SWINGEN!
Dansen was eerst nog wel toegestaan, maar later werd dit ook verboden. Waar gedanst werd mocht dat alleen op "beschaafde"Duitse wijze. Amerikaansedansen zoals "SWING"was uit den boze. Overal trof je een bordje aan met de tekst:
Duidelijke taal. Dus werd er alleen geswingd in besloten kring.
Toch zal ik proberen een beeld te geven hoe naast de sport ook het gewone uitgaansleven zo langmogelijk doorgang vond.
CAFÉ'S
Café's in de gemeente Bloemendaal gingen na 15 mei 1940 weer gewoon open en kon men genieten van een borreltje of biertje. In de loop van de tijd verdwenen alle Franse merken uit het assortiment. Hoewel er nog genoeg was verdween dat richting de bezetter.
Nederlandse producten kwamen daarvoor in de plaats zolang er grondstoffen voor waren.
1941:
In de loop van dit jaar worden de joodse inwoners van heel Nederland stap voor stap uitgesloten van het openbare leven. In de horeca bedrijven verscheen op de ramen het bordje "Voor joden verboden".
Hield je er niet aan, dan volgden onplezierige maatregelen tot aan sluiting van je bedrijf toe.
Hoewel het hier het City Theater Amsterdam betreft hingen ook in de Haarlemse bioscopen de bordjes "Verboden voor joden" op de ingangen van de theaters.
Hieronder een overzicht van de uitgaansgelegenheden in de gemeente Bloemendaal voor zover wij deze op dit moment hebben kunnen achterhalen.
Café "Het Ronde Huis"
Gelegen aan de Kop van de Zeeweg en een zeer geliefde plaats om even uit te rusten wordt in 1942 door de Duitsers in beslag genomen. Vanaf de zomer van 1942 was het al verboden het strand te betreden.
Gevorderd op 23 maart 1942
Afgebroken op 22 april 1944 op last van de Duitsers. De hele kust was inmiddels "Sperrgebiet" voor het geval de geallieerden over de Noordzee via Nederland zouden binnenvallen.
D-Day 6 juni 1944 in Normandië wees anders uit. Het werd Frankrijk i.p.v de Nederlandse kust.
Overveen:
Café Van Oudst Het Roomhuis aan de Bloemendaalseweg.
gevorderd: niets van bekend.
Algemene vermelding aan café's en andere uitgaans gelegenheden in de gemeente.
17 maart 1943: Door het opheffen van het kabelwachtlopen tussen 31 januari en 17 maart mogen de café's tot 23.00 uur openblijven. Om 23.00 uur gaat de spertijd in onze gemeente in.
RESTAURANTS en PAVILJOENS
De gemeente Bloemendaal van dorp naar dorp:
Paviljoen "De Uitkijk"
De Duitse Wehrmacht vordert Paviljoen "De Uitkijk" op het Kopje van Bloemendaal. Daar het spergebied was, is niet duidelijk voor welk doel de Duitsers het paviljoen gebruikten. Het meest aanneembare verhaal is, dat het gebruikt werd voor ontspanning en recreatie en dienst deed als "Deutsche Stube".
"
.Gevorderd op 27 juli 1942
HOTELS
Met de hotels was het somberder gesteld. Veel hotels waren inbeslag genomen door de Duitsers en draaide door onder Wehrmacht toezicht of ze wilden of niet..
Bloemendaal:
Hotel Duin en Daal aan de Lage Duin en Daalseweg:
In de periode 31 januari t/m 17 maart 1943 verbleef in hotel Duin en Daal de Grüne Polizei ter controle van de wachtloopperiode. (zie jaartal 1943). Het hotel was tot 11 september gewoon voor publiek geopend.
Gevorderd op 11 september 1944
Hotel Iepenhoven aan de Hartenlustlaan draaide zo goed en zo kwaad mogelijk door hoewel de gasten merendeel bestond uit Duitse militairen.
Gevorderd op 30 november 1942
Hotel Zomerzorg aan de Zomerzorglaan hoek Brederodelaan:
gevorderd op:
Hotel Café Restaurant Vreeburg aan het Kerkplein 16:
gevorderd op: niet bekend of het gevorderd is.
Overveen
Hotel Stein aan de Bloemendaalseweg 186 te Overveen.
Stond bekend als het onderkomen van Duitse Officieren met dubieuse bedoelingen. (Wehrmachtsverkehrslokal) een eufenisme voor "Bordeel".
Na de oorlog zat ook de fam. Menten een tijdje in het hotel voor ze gearresteerd weren.
Gevorderd op: Het hotel werd geëxploiteerd door de Duitse familie Stein en bleef als Wehrmachts hotel open tot aan het einde van de oorlog.
Weinig is op dit moment nog bekend over Hotel Stein. Wel dat de familie Stein een zoon had Karl Stein die indienst was Als jager van de Veld-divisie van de Duitsers. Hij kwam om 33 jarige leeftijd om het leven. Zijn overlijdens advertentie stond in de NSB-krant "Volk en Vaderland". hierdoor weten wij, dat de familie ook in Zandvoort woonachtig was.
Op 11 mei 1945 worden Canadeese soldaten gesignaleerd bij Hotel Stein. Op 15 mei wordt hotel Stein leeggehaald. In het leegstaande pand wordt het adviesbureau Nederlands Volksherstel er zijn intrek. Vanaf 1946 is het een herstellingsoord voor Volksherstel.
Gesloopt op:
Hotel "Van ouds het Raadhuis" aan de Bloemendaalseweg hoek Zijlweg.
gevorderd op 22 mei 1940
22 mei 1940: Hotel "Van Ouds het Raadhuis" wordt gevorderd door de Duitsers. Er worden vooral SS-officieren onder gebracht. Apart is, dat de SS-'s onder de gewone bevolking woonde. Twee werelden leefden geheel langs elkaar heen. Boven de apotheek op de hoek van de Bloemendaalseweg 341 en Zijlweg stond een afweergeschut. Er is volgens ooggetuigen nimmer een schot gelost.
(bron: Ons Bloemendaal).
20 september 1944: De Duitsers vertrekken uit het hotel en er wordt een noodhospitaal gevestigd. Medio juni 1945 is het gesloten.
Naar de film:
De bioscopen in de Haarlem draaiden hun normale programma's. Hoewel de bioscopen waren gelijkgeschakeld, men draaide wat van de bezetter vertoont mocht worden, nam men deze situatie voor lief. Direct na de capitulatie werden er geen Engelse films meer gedraaid. Na de oorlogsverklaring van Amerika aan Duitsland werden ook de nog in Nederland aanwezige Amerikaanse films verboden. Ondanks dat zaten de bisoscopen gewoon vol. Men nam het Duitse / Nederlandse Journaal en de propaganda voor lief, want je kwam voor de hoofdfilm. Vaak werd er tijdens het voorprogramma ( lees nieuws) flink gefloten op alles wat Duits was en propaganda voorstelde en dan werden de raddraaiers uit de zaal gehaald. In het ergste geval werd gewoon de voorstelling gestaakt en moest de bioscoop dicht.
De meeste filmsterren van Duitse afkomst waren voor de oorlog al erg populair in Nederland en daar bleven de mensen voor komen. Bekende sterren waren o.a Zarah Leander (van Zweedse afkomst en werkte bij de UFA "DE" Duitse filmmaatschappij) Marika Rökk, Hans Albers en Heinz Rühmann. Maar ook enkele goedgekeurde Franse film werden soms vertoont. al waren die vaak van oudere datum.
Deze film werd door de Duitsers als afschrikwekkend voorbeeld gemaakt over het Internationale Jodendom en de gevaren daarvan. In totale Nazi stijl werden de Joden afgeschilderd als een mensonwaardig ras. Zijn handelswijze, zijn levensbeschouwing was gif voor het beeld van de "Übermensch" die de Nazi's gecreëerd hadden. Zij "de joden" waren de oorzaak van deze oorlog. Hoewel deze film verplichte kost was voor elke bioscoop-exploitant lieten de echte Nederlanders het massaal afweten. In Nederland werd de film "Rembrandt" gemaakt geheel in stijl van de Nazi ideologie. Het werd een grote flop.
Algemene informatie
Einde aan het bioscoopbezoek:
De film "Die Goldene Stadt"was een van de eerste grote Duitse kleurenfilms die in premiere ging. Het was 1943. Het theater voor de Duitsefilm was het Rembrandttheater aan het Rembrandtsplein in Amsterdam. Het Rembrandttheater was ook "het" UFA-theater van de stad waar alle grote Duitse films in premiere gingen. Tijdens de voorstelling van "Die Goldene Stadt" pleegde de Amsterdamse verzetsgroep van Gerrit Jan van der Veen met een brandbom een aanslag op het theater, dit brandt volledig uit. Het was een waarschuwing van het verzet om niet meer naar de bioscopen te gaan. Later bleek, dat ook de brandweer geen poging deed om het theater te redden en alleen de omringende percelen nat hield.
Het Rembranttheater in glorietijd bood plaats aan 1200 bezoekers.
Wat overbleef na de aanslag van het verzet, een uitgebrand skelet. Het
trok veel publiek.
3 dagen sluiten bioscopen!
4 februari 1943: De bioscopen en ander vermakelijkheids inrichten moeten 3 dagen hun deuren sluiten. de Duitsers hadden de slag om Stalingrad verloren en in die strijd hadden velen het leven verloren.
De bezoeken aan bioscopen liepen terug.
In september 1944 werd de leveranties van stroom gestaakt en de bioscopen sloten hun deuren tot na de bevrijding.
Heeft u nog vragen of informatie over deze site, mail dan naar:
1940-1945@ bloemendaal.nl
Ga terug naar Dagelijks leven. Klik hier op dagelijks leven