1940 - 1945
DE ZUIVERINGEN
Tijdens de laatste maanden van de oorlog werd er begonnen met het verzamelen van gegevens over foute personen door mensen uit het verzet. Van elk verdacht persoon werd een kaart aangelegd waarop alle gegevens werden genoteerd. In elk deel van de gemeente waren één of meer 'inlichters' die de uit hun omgeving verzamelde inlichtingen weer doorgaven aan een bepaalde persoon die ze op kaart bracht. Na "Dolle Dinsdag" kwamen de 'inlichters' bij elkaar om te beslissenwie er op een arrestatielijst zou worden geplaatst. De lijst bevatte ongeveer 600 signaleringen. Besloten werd dat er na de op handen zijnde bevrijding een onderzoek zou worden ingesteld naar de juistheid van de inlichtingen over de gedragingen van de persoon. Ze werden wel op de lijst geplaatst met er achter "huisarrest". Uiteindelijk waren er in mei 1945 nog zo'n 350 - 400 personen van de lijst over, de rest was gevlucht. Huize Duinrust wordt als hulpgevangenis gebruikt.
Huize Duinrust aan de Bloemendaalseweg te Overveen, het latere Marine Hospitaal, nu noodgevangenis.
6 mei:
Groep NSB-ers bijeengebracht in de noodgevangenis "Duinrust"te Overveen.
(BS is de afkorting van Binnenlandse Strijdkrachten)
Nog voor de capitulatie van de Duitser op 5 mei werd er door de BS al gezocht naar NSB-ers, meelopers, verraders en ander soort gespuis die zich verrijkt hadden in de oorlog. Niet overal liep dat even zachtzinnig. Veel vrouwen die geheuld hadden met de NSB-er, een Duitser of met een verrader werden opgepakt en niet zelden werd in het openbaar hun hoofdhaar afgeschoren.
Ook in de gemeente Bloemendaal werd direct na de capitulatie jacht gemaakt op NSB-ers en hun sympathisanten. Van extreme situaties zijn in onze gemeente geen spraken.
7 mei: Om 16.00 uur krijgt de B.S opdracht om met het opsporen en arresteren van NSB-ers, meelopers ed. te beginnen.
Bij een huiszoeking van de B.S bij een NSB-er worden onder devloer levensmiddellen aangetroffen waaronder: 1,5 hl aardappelen, blikken boter, pakken vet, schepsbeschuit, zeep, schoenen,enz. Tussen de levensmiddelen lagen ook granaten.
Johan Wilhelm de Gelder, laatselijk nog corpschef van politie te Heemstede, voordien agent van politie te Bloemendaal van 1 jan. 1937 t/m 1 dec. 1943 wordt in het politiebureau te Overveen gearresteerd.
Arrestatie van wethouder de Gelder.
9 mei: De NSB-wethouder Dr. Ir. G. de Gelder wordt in zijn woning aan de Pernambucolaan te Overveen gearresteerd en overgebracht naar de noodgevangenis "Duinrust" aldaar.
Ook de controleur algemene dienst R.J. Kalkman wordt opgehaald door de B.S.
Menten en zijn vrouw in hotel Stein gearresteerd.
Pieter Nicolaas Menten had de Nederlandse nationaliteit, maar voelde zich verbonden met het nazi-systeem. Kwam in 1943 in Bloemendaal wonen. Werd na de oorlog verdacht van medeplichtingheid aan de moord op 100.000 mensen in Podhorodce (Polen).
(voor meer informatie kijk op Google onder ( Menten Affaire).
de NSB-ers dhr. en mevr. Menten worden in Hotel Stein aan de Bloemendaalseweg 186 te Overveen gearresteerd.
De BS begeleiden het echtpaar Menten naar een gereed staande auto.
Later ver na de oorlog komt de "Menten affaire" en de brand in zijn villa te Laren in het nieuws en worden voor veel mensen oude wonden opengehaald.
Hotel Stein:
Bloemendaalseweg 188
Het officiersonderkomen van de Duitsers wordt leeggehaald.
Vele kleinere hotels waren in naam officiersonderkomens, maar in de praktijk meer een bordeel.
Tijdens het leeghalen van het hotel staan op wacht vlnr: dhrn. Perk, W.C. Bierens de Haan en Michiel van Es.
Na de oorlog is Hotel Stein korte tijd het onderkomen van Volksherstel, daarna is het later afgebroken er staan nu twee bungalows.
De BS door de lanen van de gemeente Bloemendaal. In het midden de NSB-ers en sypathisanten die zijn opgehaald voor verhoor en worden tijdelijk overgebracht naar "Duinrust".
Arresteren en afvoeren van NSB-ers en sympathisanten hier op de Julianalaan te Overveen.
Deze foto is genomen op de Julianalaan vlakbij Stoopsplein. Ook hier worden enkele NSB-ers en sympatisanten weggevoerd.
De meisjes van plezier (moffenmeiden) wachten op de dingen die komen gaan.
De Duitse liefjes onderweg naar hun tijdelijke verblijfplaats. Veelal het politiebureau en de gevangenis.
Julianalaan hoek Adriaan Stoopplein, arrestatie van een NSB-er door de BS.
De achtergelaten kinderen uit relaties met Duitse soldaten worden hier opgevangen in een villa aan de Bloemendaalseweg 142 te Bloemendaal. De namen van de kinderen zijn om privé-redenen nooit bekend gemaakt.
29 mei: De Provinciale Commissaris stelt voor de zuivering van burgemeesters in de provincie Noordholland een Commissie van Advies in.
5 juni: Door de Militaire Commissaris voor het district Haarlem worden voor de zuivering van het politiepersoneel in verschillende gemeenten een aantal adviescommissies benoemd en geinstalleerd, die alsvolgt zijn samengesteld: voorzitter en secretaris resp. Mr. N.J.G Sikkel, subst, officier van justitie en Mr. M.D. Proper, advocaat en procureur, beiden te Haarlem, aan wie worden toegevoegd voor de gemeente Bloemendaal: P. Smid, G.J. Bik, beiden politiebeambten en als adj. secretaris: A.J. de Waal Malefijt, kantoorbediende. Klachten moeten vóór 23 juni 1945 worden ingezonden bij de adj. secretaris van de commissie, adres: Korte Zijlweg 29 te Overveen.
Korte Zijlweg 29. Hierwoonde de fam. de Waal Malefijt en in dit pand was de secretarie gevestigd voor het zuiveren van het politiepersoneel.
De heer P.J. IJzendoorn, wonende Oranjestraat 16 te Zandvoort, wordt met ingang van 1 juni 1945 door de Militaire Commissie voor district Haarlem benoemd tot tijdelijk corpschef van politie in de gemeente Bloemendaal.
6 juni: 's Avonds worden door de Binnenlendse Strijdkrachten te Bloemendaal Sectie I en II, gelegerd in "Rustenburg", een aantal vrouwen en meisjes opgepakt, die uit hotel "Duin en Daal" kwamen waar zich nog Duitsers bevinden. zij kwamen bij deze vandaan met koffers, dozen en zakken vol levensmiddelen, waardevolle voorwerpen, enz. Zij worden door de B.S. in "Rustenburgh" in arrest gesteld en later overgebracht naar de hulpgevangenis "Duinrust" te Overveen.
De "Liefjes"van de Duitsers opgepakt en naar "Duinrust"overgebracht in afwachting van hun veroordeling.
8 juni: de voormalige NSB-wethouder J. Keuter is een week geleden in Appingendam gearresteerd. (zie link De N.S.B)
12 juni: Aan de Militaire Commissaris voor het district Haarlem wordt bericht, dat in deze gemeente is opgericht een "Bureau roerende goederen van vijanden en landverraders Bloemendaal", dat voorlopig gevestigd is in perceel Bloemendaalseweg 186 (voormalig hotel Stein) te Overveen en onder leding staat van Mr. J. C.C.W. Hijszeler.
16 juni: De Militaire Commissaris voor het district Haarlem benoemt voor de zuivering van het personeel van de gemeente Bloemendaal een Adviescommissie, die als volgt is samengesteld: voorzitter mej. Mr. G.H.J. van der Molen, secretaris: Mr. E. Povel, adcocaat en procureur: leden; W/J/ Kars, ambtenaar Publieke Werken, Dr. H.D.G.A. Immink, arts W.C. Bier, directeur Inapo, Klachten kunnen op de bekende wijze worden ingediend bij de secretaris, Militaireweg 9 te Overveen, uiterlijk voor 1 juli 1945.
Op de Militaireweg zijn op dit moment twee huisnummers met 9 t.w 9-a en 9-b. Het afgebeeldehuis achter de heg is 9-a mogelijk het huis waarin het secretariaat zat voor de zuivering van gemeentepersoneel.
Tevens wordt een commissie in het leven geroepen voor het zuiveren van het personeel van het Lager Onderwijs waaronder ook begrpen het bijzonder lager onderwijs.
Heeft u nog vragen of informatie over deze site, mail dan naar:
Ga terug naar Dagelijks leven. Klik hier op dagelijks leven of naar de Home pagina.