1940 - 1945
AARD LAGENDIJK, DE BOLLENMAN UIT VOGELENZANG
door: Casimir
Dit schilderij is geschilderd rond 2000 door Co Groskamp.
Op de avond van 5 mei 1945 hoorden ook de Vogelenzangers tijdens de uitzending van de Engelse radio het bericht van de capitulatie van de Duitsers. Het was Spertijd, maar de huizen barstten open. Zoveel mensen hadden toch nog een radio. Mensen op de Vogelenzangseweg, mensen aan de Graaf Florislaan, mensen bij de kerk.
De volgende dag werd er gevlagd, een gevaarlijke zaak, want er waren nog Duitsers in het dorp. De vlag hing niet uit bij Aart Lagendijk aan de Vogelenzangseweg. Hij hield zich aan de instructie. En niet zonder reden. De Lagendijks hadden nog wat te verbergen op die 6e mei, want de Duitsers waren nog de baas.
Aart Lagendijk zat in het bollenvak en was een goed vaderlander. In 1938 was hij voor het eerst ouderling geworden van de gereformeerde kerk te Hillegom, een kerk die als veel kerken een centrum werd van lijdelijk verzet. Vrij kort na de capitulatie van 10 mei 1940 vond de eerste onderduiker bij Lagendijk en zijn vrouw onderdak. Van het een kwam het ander en zo ontstond het contact met Henk van Asten uit Haarlem, die daar een der voormannen werd van de LO, de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers.
Lagendijk werd de contactman voor Vogelenzang. Hij kon met dit werk doorgaan tot de bevrijding. Van Asten werd opgepakt en gefusilleerd in april 1945, vlak voor de bevrijding.
Ondertussen breidde de onderduikhulp zich uit. Ten laatste hadden deLagendijks vier joodse medeburgers in huis; het was een wijs beleid dat de vlag niet op 6 mei 1945 werd uitgestoken. Nog even wachten. Op 8 mei traden de Binnenlandse Strijdkrachten ook in Vogelenzang in de openbaarheid. Lagendijk was vanaf 1940 betrokken geweest bij het zogeheten V-leger in Bloemendaal.
Resten van een lanceerbaan van de beruchte V-1 aan de Bekslaan te Vogelenzang en op de achtergrond villa De Schapenkamp.
Zijn eerdere lidmaatschap van de Burgerwacht en zijn dienstplichtvervulling van 1914-1918 maakten hem daartoe geschikt. Toen in september 1944 de organisatie van de BS zich voltrok, vervulde ondercommandant Lagendijk de functie van commandant van de sectie Vogelenzang van de bewakingstroepen van de BS. Voor deze functie was eerder Van Tongeren aangewezen, maar die kon wegens ziekte de dienst niet vervullen.
Het restant van de Duitse Wehrmacht dat op 6 mei 1945 nog in Vogelenzang en Bennebroek was gelegerd aan de Bekslaan en omgeving, had zich nog niet overgegeven en had pas de Eed van trouw aan Admiraal Dönitz, de opvolger van Hitler als Führer, met gedisciplineerd militair vertoon afgelegd. Het was een gevaarlijke situatie.
Lagendijk maakte zich bekend bij de Duitse commandant als vertegenwoordiger van het geallieerd gezag op deze plaats, op dit moment, en verleende hem en zijn troepen enige uren uitstel om volgens instructies te vertrekken. Met dit optreden verwierf Lagendijk zich gezag en voorkwam hij onheil over zijn kleine dorp.
De Duitsers marcheerden weg richting Bloemendaal en gaven zich laat in de middag over aan de inmiddels gearriveerde Canadese officieren in Overveen.
Dit schilderij is geschilderd rond 2000 door Co Groskamp
Dit is het verhaal, in het kort, over de eenvoudige, onwrikbare bollenman uit Vogelenzang, aan wie Bloemendaal veel te danken heeft. Nog jaren lang diende hij de gemeenschap in zijn kerkelijke functies en als lid van de gemeenteraad van Bloemendaal.
In 1992 ontving hij van de Israëlische regering de hoogste onderscheiding: de "Yad Vashem - onderscheiding" voor zijn hulp en redding van joodse medeburgers.
Heeft u nog vragen of informatie over deze site, mail dan naar:
Ga terug naar Oorlogsherinneringen of klik op Home