VAN KATTEKWAAD VIA SABOTAGE NAAR VERZET en de DUITSE TEGENMAATREGELEN.

Om de tekst te vergroten klik op Ctrl Plus.

Na het uitbreken van de oorlog op 10 mei 1940 was er geen sprake van verzet in de zin zoals wij dat nu weten.
De Nederlandse bevolking nauwelijks bekomen van wat er gebeurd was, probeerde het leven weer op te pakken. Winkels gingen open, bioscopen, theaters en schouwburgen pakten hun programma's weer op en  ook in de horeca en de sport ging men weer aan de slag. Wel veranderde het straatbeeld, want nu zaten ook Duitsers op de terrassen, in trams en treinen. Ook het strandleven kwam op gang. Ondanks deze uiterlijke vorm van berusten broeide er veel onder de jongeren. Aan de hand van gegevens zal getracht worden een beeld te scheppen van deze ontwikkelingen die van gewone kwajongensstreken over ging in sabotage en uiteindelijk verzet. Het betreft hier uitsluitend verzetsdaden in welke vorm dan ook, die binnen de gemeente grenzen van Bloemendaal vielen. Een link naar de regio wordt gemaakt indien dit betrekking heeft op de aard van de sabotage.

WAT GEBEURDE ER IN DE GEMEENTE BLOEMENDAAL?

G E L E I D E L I J K    V E R Z E T!

HET JAAR 1940

Mei 1940:
Na de capitulatie op 15 mei was door enkele jongeren afkomstig uit Haarlem en Bloemendaal de A.D.J.O.  ofwel Anti - Duitse - Jeugd - Organisatie) opgericht tegen de N.S.B. ern andere Nationaal Socialistische Bewegingen. In de grote vakantie werd deze organisatie omgedoopt in: A.N.S.O. ofwel Anti - Nationaal - Socialistiesche - Organisatie.  Ook hebben zij bovengrondse kabels gesaboteerd die van de Duitser waren in de omgeving van Bloemendaal. De organisatie telde ca. 70 leden. De zes oprichters werden in hun kraag gegrepen en opgesloten. (zie 13/14 september en 1 november).

11 juni 1940:
Burgemeester den Tex van Bloemendaal richt een waarschuwend schrijven aan de hoofden der scholen van het openbaar en bijzonder onderwijs en de directrice van de meisjesschool "Kopje" dat het dragen van witte anjers op 29 juni - verjaardag van prins Bernhard - wordt gezien als demonstratie tegen de Duitsers en dus voorkomen moet worden. Provoceert niet!

13-14 september 1940:
In deze nacht proberen 6 jongeren een bovengrondse kabel te vernilen, die door de Duitsers is aangelegd bij de hockeyvelden. De eerste poging mislukt. De volgende dag wordt een nieuwe poging ondernomen en die wordt toevallig ontdekt door een politieman. Het zestal wordt gearresteerd.

(politie-rapport) 
In de avond van 15 september 1940 werd geconstateerd, dat aan een langs de Aelbertsbergweg gespannen telefoonkabel van de Duitsers een bus met brandende inhoud hing, kennelijk met de bedoeling deze kabel door te branden. De Duitsers namen dit hoog op. Het werd als sabotagedaad beschouwd. De daders van dir feit werden opgespoord. Het bleken zes scholieren te zijn in de leeftijd van 16 tot 19 jaar en afkomstig uit Haarlem en Bloemendaal. (Zij werden later door het Duitse Kriegsgericht veroordeeld tot gevangenisstraffen).

19 september 1940: 
De Ortskommandantur Bloemendaal bericht aan de burgemeester, dat er in de nacht van 17 op 18 september verschillende richtingsborden, aangebracht door de Marine Flak-Abteilung 804 in Bloemendaal, moedwillig zijn beschadigd. De burgemeester wordt verzocht maatregelen te treffen, dat dergelijke verstoringen van de goede verstandhouding tussen het Duitse militaire bestuur en de bevolking niet meer zullen voorkomen. 

4 oktober 1940:
Dr. A. de  Vletter, rector van het Kennemer Lyceum, wordt 'smiddags om 2 uur op het Kennemer Lyceum door 2 leden van de Staatspolitie gearresteerd. Hij wordt verdacht van anti Duitse acties.

22 oktober 1940: De jeugd roert zich.
De ook in die tijd uitdagende en op geintjes beluste jongeren worden gewaarschuwd geen insignes te dragen van verschillende politiek richtingen. Ook fietsvlaggetjes en gekleurde kippenringetjes vallen onder deze maatregel. Het is de bedoeling om onrust op de scholen te voorkomen en vechtpartijen tussen de jeugd en de jeugd van NSB-afkomst.  

1 november 1940:
De in september opgepakte jongens, die verdacht werden van het saboteren van de telefoonkabel aan de Aelbertsbergweg en lid zijn van de verboden A.N.S.O. groep worden te  Haarlem in het gebouw van het Kantongerecht door het Duitse Kriegsgericht veroordeeld tot gevangenisstraf en tuchthuisstraf. Het betrof 3 jongens uit Bloemendaal en drie uit Haarlem.

23 januari 1941:
De burgemeesters van Haarlem, Heemstede en Bloemendaal richten een waarschuwing tot de bevolking van hun gemeente, zich op geen enkele wijze schuldig te maken aan sabotagehandelingen - waaronder ook wordt verstaan een opzettelijke vijandige houden op straat - tegenover de Duitse Wehrmacht, noch aan de voorbereidingen daarvan.

21 december 1940:
De van anti Duitse gevoelens beschuldigde Dr. A. de Vletter, ex rector van het Kennemer Lyceum wordt vanuit Amsterdam overgebracht naar Duitsland.

HET JAAR 1941:

23 januari 1941:
De burgemeesters van Haarlem, Heemstede en Bloemendaal richten een waarschuwing tot de bevolking van hun gemeenten zich op geen enkele wijze schuldigd te maken aan sabotagehandelingen waaronder wordt verstaan een opzettelijke vijandige houding op straat tegenvoder de Duitse weermacht, noch de voorbereidingen ervan.

Dr. A. de Vletter ex rector van het Kennemer Lyceum wordt overgebracht naar Buchenwald als gijzelaar voor Nederlands Indië?

22 februari 1941:
De hoofden van scholen voor gewoon lager en uitgebreid lager onderwijs alsmede de middelbare meisjesschool "T Kopje" worden uitgenodigd op het gemeentehuis. Rede is: hoe tegen te gaan dat het verspreiden van pamfletten op de scholen kan worden tegen te gaan? 

DE JEUGD ROERT ZICH!
De jeugd komt in beweging. Waarmogelijk verschijnen anti Duitse leuze op muren en worden pamfletten van de Duitse bezetter verwijderd. Dit blijft niet onopgemerkt en dus komt er weer een brief vanuit Den Haag.

28 april 1941:
De burgemeester houdt voor de hoogste klassen van de Hartenlustschool en Christelijke School voor ULO te Bloemendaal alsmede voor de meisjesschool 't Kopje over de houding van de bevolking dus ook de jeugd tegenover de bezettende macht, hewt voorkomen van représailles, enz en de houding die zij in deze tijd hebben aan te nemen. 

1 juli 1941:
Opnieuw stuurt de burgemeester een brief naar de scholen om vooral de jeugd te waarschuwen hun acties van anti Duitse opschriften te staken. Even is het rustig maar niet voor lang. Het wordt een spelletje, maar wel een gevaarlijk spelletje.

2 juli 1941:
Een dag later komt een officiele mededeling vanuit het departement van Opvoeding, Wetenschap en Kultuur binnen op het gemeentehuis en onderwijsinstellingen. Hierin wordt een verzoek gedaan om nog voor de zomervakantie de jeugd er op te wijzen geen anti Duitse opschriften op muren en schuttingen te plaatsen. Het vermoeden is dat de daders onder de jeugd moeten worden gezocht. Ook demonstratief gedrag is uit ten bozen zoals rood/wit/blauwe fietsvlaggetjes te maken of gebruiken op de fiets, dat de bezettingsautoriteiten als vijandig tegenover het Duitservolk en zijn haar leiding als vijandig aanmerken.  

3 juli 1941:
Alle waarschuwingen ten spijt blijft de jeugd provoceren. Zij grijpen elke kans aan om op luidruchtige, demonstratieve wijze politiek anders denkenden en zelfs Rijksduiters op de openbare weg uit te joelen. Bij zulke gelegenheden roepen dergelijke personen "OZO" , steken de rechterarm met uitgespreide duim en wijsvinger in de vorm van een "V " omhoog en houden op deze wijze een betoging. opnieuw brengt de burgemeester de hoofden der scholen hiervan op de hoogte.

HET WACHTLOPEN BEGINT

8 augustus 1941:
Het is bekend geworden, dat er tussen 31 juli en 5 augustus ten westen van de uitspanning Kraantje Lek tot tweemaal toe leidingen van de Duitse weermacht moedwillig zijn doorgesneden. In de zelfde omgeving zijn reeds eerder moedwillig intichtingen van de Duitsers beschadigd. De Duitse Sicherheitspolizei te Amsterdam is in overeenstemming met de commandant van de Duitse weermacht overeengekomen om burgers te laten wachtlopen vanaf 8 augustus 12.00 's middag gedurende de tijd van 20 dagen. 150 burgers worden aangewezen. Blijven de sabotages voortduren zullen strengere straffen worden opgelegd.

PESTERIJEN OP DE SCHOLEN!

19 augustus 1941:
Vanuit Den Haag komt een brief via de gemeente naar de scholen over het dragen van uniformen en insignes. Gebleken is, dat jongens en meisjes met uniformen aan van de Hitler Jugend niet langer geweerd mogen worden op de scholen en ook dat de pesterijen naar deze kinderen toe moeten worden gestaakt. Hieruit blijkt een weerstand tegen het dragen van een unifor cq insignes en het onverlaat pesten van de schooljeugd tegen deze kinderen. De waarschuwingen bleven binnen het schoolplein gehandhaafd, maar daar buiten bleven de pesterijen doorgaan. 

BURGEMEESTER VAN BLOEMENDAAL NEEMT ONTSLAG!

12 september 1941:
Burgemeester Den Tex van Bloemendaal heeft ontslag genomen en dat wordt hem verleend. Hij stapt op omdat hij zich niet vinden kan in samenwerking met de Duitse bezetter.

ONDERWIJZER GEARRESTEERD!

22 oktober 1941:
J. Buys onderwijzer aan de hartenlustschool te Bloemendaal wordt met ingang van 30 oktober ontslagen uit zijn functie wegens medeweten van vervaardiging en verspreiding van opruiende opschriften door zijn leerlingen. Het vonnis wet uitgesproken door de commisaris-generaal voor Bestuur en Justitie.

15 november 1941:
D. A. de Vletter ex rector van het Kennemer Lyceum wordt van Buchenwald overgebracht naar het interneringskampen  te Haaren  en later naar St. Michels Gestel.

HET JAAR 1942: 

28 maart 1942:
Het bestuur van de inrichting "Meer en Bosch" te Heemstede wordt gearresteerd. Het betreft de heren: Ds. J.C. van Dijk, predikant Ned. Hervormde Gemeenschap te Bloemendaal als voorzitter van de inrichting, de overige leden van bestuur waaronder dhr. C. Bierends de Haan. Zij worden allen overgebracht naar de gevangenis aan de Weteringschans te Amsterdam. Zij dulden geen NSB inmenging in hun werkzaamheden en ook hadden zij twee NSB-broeders ontslagen.

29 april 1942:
Ds J.C. van Dijk alsmede zijn overige bestuursleden van de inrichting "Meer en Bosch" te Heemstede worden op vrije voeten gesteld.

5 MEI 1942:
Burgemeester Jhr. Mr. C.J.A. den Tex wordt te St. Michels Gestel in gijzeling gesteld vanwege zijn anti Duitse houding. dhr. J.H. Hogendoorn, inspecteur van Bouw en Woningtoezicht en adj. dir. van Publieke Werken wordt als 1-ste luitenant van de Genie op non-actief gesteld en in krijgsgevangenschap teruggevoerd.

6 juli 1942, Radio code gekraakt op Elswout! 
De Elswoutlaan en Duinvlietspad worden afgelsoten voor alle verkeer. De Duitsers richten op Elswout een belangrijke telefoon- en radiostation op. Een op Elswout werkzamen timmerman, de heer J. Onstein weet later de code te bemachtigen waarin de Duitsers uitzenden. Maakt hier een afschrift van en speelt dat door aan de "ondergrondse" in Bloemendaal. Met hulp van deze code heeft men vele Duitse berichten kunnen ontcijferen en konden waarschuwingen van komende luchtaanvallen tijdig naar Engeland worden gezonden.

30 juli 1942:
Op deze dag en op 6 augustus worden er lezingen gehouden door de heer C.L. Swaalf voor het gemeente personeel in de raadzaal over de beginselen van het Nationaal socialistische beweging. De heer Swaal is gekleed in W.A. uniform. De lezing wordt bijgewoond door de NSB wethouder Keuter en plaatselijk leider der NSB M.W. Neuimann. Na afloop van de voordracht worden de directeur van het gas en waterbedrijf dhr. P. Jongepier en de ambtenaren van de gemeente secratarie H.G. van Riessen en P. Mooy bij groepsleider Neumann ontboden gezien hun "laakbare houding" gedurende de lezing. Mej. Haga adj. commies bij de secretarie wordt enkel dagen later ontboden bij wethouder Keuter omdat zij zich op haar werk kritisch had uitgelaten over de lezing.

KABELS GESABOTEERD!

8 september 1942:
Opnieuw zijn er op 30 augustus kabels doorgesneden ten westen van de uitspanning "Kraantje Lek". De maatregelen worden verzwaard. Er moet nu gedurende vier weken kabelwacht gelopen worden door de inwoners van de gemeente Bloemendaal. De daders van de sabotage zijn tot op heden onbekend.

 

BRANDSTICHTING!

15 oktober 1942:
De  burgemeester looft een bedrag uit van fl. 1.000,00 voor diegene die de politie aanwijzigen kan geven omtrent een brandstichting in een garage van de Duitse weermacht nabij de Viersprong te Aerdenhout. De brand was gesticht op maandagavond 12 oktober en van de daders ontbreekt elk spoor.

17 oktober 1942:
De kosten veroorzaakt door de brand van 12 oktober komen geheel voor rekening van de gemeente Bloemendaal. De inwoners van Aerdenhout krijgen een uitgaansverbod opgelegd van vier weken. Zij mogen tussen 20.00 en 04.00 uur niet de straat op of zich op straat begeven. De avondklok of spertijd wordt gebruikt als pressiemiddel om opnieuw sabotages te voorkomen. Het verbod geldt niet voor Rijksduitsers en NSB-ers.

24 oktober 1942:
Opnieuw zijn er kabels doorgesneden in Elswout. De maatregelen worden nogmaals verscherpt. Er moet nu 24 uur per dag kabelwacht gelopen worden gedurende 8 weken. De avondklok die in Aerdenhout was teruggebracht tot 20.00 uur geldt nu ook voor Bloemendaal en Overveen en duurt  voor 12 weken.

11 november 1942:
Cornelis Johan Brouwer afkomstig uit Haarlem wordt opgepakt. Hij bekent de dader te zijn van het doorknippen van kabels tussen 18 en 25 oktober. Dit blijkt uit de in beslag genomen voorwerpen die de politie aantrof.

HET JAAR 1943:

AANSLAG OP DUITSE OFFICIER TE HAARLEM

31 JANUARI 1943:
In Haarlem wordt een officier van de Duitse weermacht in zijn rug geschoten. Van de daders ontbreekt elk spoor. Als repressie maatregel wordt de avondklok in de gemeenten Haarlem, Heemstede en Bloemendaal teruggebracht op 19.00 uur en worden verdere maatregelen afgekondigd. 

VRIJGELATEN:
Dr. A. de Vletter ex rector van het Kennemer Lyceum te Overveen wordt vandaag ontslagen als gijzelaar te St. Michels Gestel.

1 februari 1943:
De technisch hoofdambtenaar H.M. Krim van Publieke Werken wordt als gijzelaar naar Vught afgevoerd wegens politieke onbetrouwbaarheid. 

Vanaf heden moet voor onbepaalde tijd bewakingsdiensten worden gelopen in de daarvoor aangegeven gebieden. Het meenemen van stoeltjes en tuinparasols is verboden evenals het plaatsen van wachthuisjes en het vroegtijdig verlaten van je post. Diegene die zijn plicht verzuimd wordt voorgeleid aan de Duitse Feldgendarmerie. 

EXECUTIE IN DE DUINEN!

2 februari 1943:
Naar aanleiding van de bekendmaking van 31 januari  van het doodschieten van een Duitse onderofficier in zijn rug en het vastlopen van het onderzoek worden 10 mensen opgepakt uit joodse kringen en in de duinen doodgeschoten. Het zijn: Mr. H.O. Drilsma, Opperrabijn Ph. Frank, B. Chapon, I. Zwanenbeek, K.F. Reuman, W. de la Rie, J. Ph. Lebbe, S. Warmerhoven, P. Weij en R. Strenghoff. De terechtstelling moet plaats gevonden hebben in het zandgat onderaan paviljoen De Uitkijk of bij het parkeerterrein. Ook zijn een groot aantal communisten uit de regio opgepakt en naar een concentratiekamp gestuurd. ( zie op site 1943 onder 1/2 februari voor meer informatie).

15 februari 1943:
Mej. A.C.E. Haga, adj. commies op de secretarie wordt op staande voet ontslagen op bevel van het commissariaat-generaal van Bestuur en Justitie wegens haar veroordeling tot 6 maanden gevangenisstraf. Deze straf is haar opgelegd naar aanleiding van een belediging van de Duitse weermacht. Tot een gevangenisstraf is het nooit gekomen, daar mej. Haga met een heupfractuur  in het ziekenhuis lag en daarna bij vrienden is gaan revalideren.

22 mei 1943:   ONTSLAG
Dhr. R. Stoffer, die op 3 mei is aangesteld als ambtenaar op de afdeling Evacuatievergoedingen wordt vandaag door de burgemeester ontslagen wegens zijn politieke gezindheid en anti  NSB gezinden daarom niet in gemeentedienst is te handhaven.

23 juli 1943:   ROOFOVERVALLEN
Er vinden de laatste tijd roofovervallen plaats op uitreiklokalen en ambtenaren. De secrataris-generaal van het departement van Handel, Nijverheid en Schaapvaart bepaald, dat transporten van waarde materialen zoals bonkaarten etc. altijd onder politiebewaking moet plaatsvinden. Ook de uitreikkantoren moeten onder politiebewaking worden geplaatst. Deze overvallen waren daden van het verzet, namen zijn uiteraard niet bekend.

HET VERZET SLAAT TOE!
Door de steeds grotere behoefte aan bonkaarten slaat het verzet regelmatig toe middels overvallen op distributiekantoren om aan deze kaarten te komen voor voedsel voor onderduikers en het verzet.

10 september 1943: 
De directeur van het Centraal Distributiekantoor bericht, dat in verband met roofovervallen op sleutels van de brandkast of kluis van de distributiedienst iedere avond na sluiting van de dienst in een verzegelde enveloppe moeten worden afgegeven aan de plaatselijke politie. Afgifte van de sleutels mag allen na legitimatie geschieden.

11 september 1943:   SABOTAGE!!!!
De Wehrmachtskommandantur komt met het bericht, dat er maatregelen genomen dienen te worden, daar de doorgaande wegen regelmatig met spijkers en glas bezaaid liggen en dat hindert het Wehrmachtsverkeer. De burgemeesters van onze regio moeten zorgen voor burgerwachtpatrouilles om sabotages tegen te gaan. Hier in de gemeente wordt de bewakingsdienst uitgebreid en ontvangen de bewakers naast een schop ook een bezem om de boel op te ruimen. De leden van de bewakingsdienst zijn in het bezit van een "Ausweis" en hebben het recht om een knuppel te dragen. 

15 oktober 1943:
Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst over zelfbescherming in café Vreeburg vindt een incident plaats tussen de dienstdoende opperwachtmeester van de politie K.L. Miljon en deHeerban commandant van de Weer afdeling der NSB J. Nederkoorn. Een afdeling W.A. mannen is in de onmiddelijke omgeving aanwezig. Het aanwezige publiek houdt zich rustig.

11 december 1943:
De commis-chef van het secretariaat afdeling Onderwijs S. Huynink wordt door de Sicherheitspolizei gearresteerd en daarna overgebracht naar kamp Vught. Hij wordt verdacht lid te zijn van de organisatie "Vrij Nederland". 

Uit  het "DAGBOEK"  van Henk Grootegoed te Bloemendaal.

De tweeling Henk (L) en Arie (R) Grootegoed uit Bloemendaal

Januari 1943: In navolging van de Duitse Dienstplichtwet, die bestond met een arbeidsdienstplicht van 6 maanden voor iedereen die 18 jaar werd  kwam ook bij ons thuis aan het Kerkplein te Bloemendaal de oproep in de bus. Hoewel het voor ons nog niet direkt verplcit was, wij waren nog 17, waren mijn broer Arie en ik niet van plan om hieraan mee te werken en wilden als het niet anders kon onderduiken. Arie werd niet opgeroepen, die werkte in de voedselvoorziening, maar ik later wel, Hendrik was de pineut!

Sabotage op de avondschool Sint Petrus te Haarlem, waar mijn broer en ik op zaten. Op school gaf een N.S.B.-er les en die vroeg je naam, adres en persoonsbewijs om te kijken hoe oud je was. Wie 17 jaar of ouder was stond op zijn lijst. Soms kwam hij in zijn zwarte rijbroek en een zwart hemd aan op school en dan begon de hele klas te lachen. Het uniform was van de Weer Afdeling. Op een band om zijn arm stond: Oosfront-ordonnans. Hij was niet erg gezien en toen hij op een dag zijn motor stalde in de gang op school, was er een knaap van een andere klas die in zijn benzinetakn plaste. Hij was razend en kon de tank tot op de bodem schoonmaken. 

Wapens uit de tankgracht "de Delft"
De Delft, het water langs wat nu de Westelijke Randweg heet in Haarlem, werd uitgebaggerd en veranderde in een tankval. De tankval werd onderdeel van de vesting Haarlem. Voor ons een prima plek om paling te vissen. Met dat vissen naar paling kwamen ook wapens naar boven van het Hollandse leger die in mei 1940 in het water waren gedumpt. Wij verstopten ze en gingen deze wapens schoonmaken en repareren  Een vriend van ons werkte bij de machinefabriek FIGEE in Haarlem en hij maakte ze weer gebruiksklaar. Alleen de kolven van de karabijn maken was moeilijk, maar een bekende van ons Jan Pothars wisr waar wel wat op. Jan kon alles regelen. Uiteindelijk hadden wij ider een gebruikklare karabijn en een pistool, zoals ook onze vrienden. Je weet maar nooit.

HET JAAR 1944:

4 januari 1944:
Dhr. T. de Jong, ambtenaar bij Publieke Werken wordt aangewezen voor arbeidsinzet in Duitsland. Hij weigert en duikt onder in Friesland. 

ONTVREEMDING VAN CONTRôLEZEGELS EN PERSOONSBEWIJZEN DOOR HET VERZET!

28 januri 1944:
Van de secretaris-generaal van het Departement van Binnenlandse zaken komt een vertrouwelijk schrijven waarin hij mededeelt, dat er een aanzienlijke hoeveelheid contrôlezegels en  distributiekaarten  is ontvreemd voor de Tweede Distributiestamkaart, de oude zegls moeten worden vernietigd. De vertrouwelijke informatie blijkt op falsificatie te berusten.

6 juni 1944:   D - DAY......  De geallieerden landen in Normadië. 
Vandaag wordt in de gemeente Bloemendaal de  Haarlemse Courant verspreid met een geheel clandistiene inhoud. De ondergronds is aan het werk. Dezelfde krant is ook in veel wijken in Haarlem verspreid.

28 juli 1944:
De jeugd heeft een nieuw speeltje en dat is het onklaar maken van schuilkuilen. De bevolking wordt opgeroepen om toe te zien en desnoods handelend op te treden, want deze schuilkuilen is voor eigen belang. De gemeente heeft dagelijks 5 man in dienst om de schuilkuilen te controleren en dat zijn er op dit moment 2700 door de gehele gemeente. De jeugd gooit ze expres dicht omdat zij er alleen maar Duitsers in zien zitten bij luchtalarm.  

Schuilkuilen. 

23 augustus 1944: 
Dhr. E.J. Gottschal, verbonden als onderwijzer aan de Vondelschool te Aerdenhout wordt door de Sicherheitspolizei in Haarlem gearresteerd op verdenking van anti Duitse en andere activiteiten. 

26 augustus 1944:
Dhr. E.J. Gottschal wordt overgebracht naar Amsterdam.

5 september 1944: DOLLE DINSDAG de geallieerden zouden er aankomen en de Duitsers en NSB-ers slaan op de vlucht. Er worden vlaggen uitgestoken, maar het blijkt loos alarm. De Duiters keren terug en nemen harde maatregelen. 

6 september 1944:
De bewoners H. de Roos, Mr. Th. H.M. Verspyck en B. Dekker worden in arrest gesteld wegens het plaatsen van vlaggenstokken in hun voortuin.

11 september 1944:    Hotel Duin en Daal als straf gevorderd!
Wegens het in orde maken van vlaggen en het hebben van een radiotoestel wordt B.G. Krusemeijer, directeur van hotel Duin en Daa, in opdracht van de Feldgendarmerie naar Haarlem overgebracht. Hotel Duin en Daal zal als straf door de Duitsers worden gevorderd.

14 september 1944:     Burgemeester den Tex keert terug.
Oud-burgemeester  van Bloemendaal, jhr. Mr. C.J.A. den Tex is als gijzelaar uit St. Michels Gestel naar huis teruggekeerd.

28 september 1944:  Vergeldingsmaatregelen van de Duitsers!
In de gemeente wordt aangeplakt en bekendgemaakt door de Rijkscommissaries  voor het bezette Nederlandse gebied, dat vanaf 24 september de volgende maatregelen zijn genomen: "Voor vernielingen aan of beschadiging van spoorinstallaties, waterwegen met hun inrichtingen, telefoonkabels en postkantoren stel ik alle inwoners verantwoordelijk. De bevolking dient er rekening mee te houden, dat bij sabotage of vernielingen eigendommen verbeurd verklaart zullen worden en mogelijk huizen of huizengroepen kunnen worden verwoest. Ik raad de gemeenten aan om middels patrouilles zorg te dragen voor veiligehied en bescherming van verkeersmiddelen en inrichtingen ten dienste van het berichtingverkeer".

6 november 1944:
Dhr. R. Stoffer, uit zijn ambt gezet op 3 mei 1943 vanwege zijn anti Duitse houding als ambtenaar van de afdeling evacuatievergoeding, treedt heden weer in dienst.

11 november 1944:
Een aantal mannen en jongens worden opgepakt om verplicht huize "Duinrust" ( het latere Marine Hospitaal) schoon te maken. Hier komt een afdeling van de Feldgendarmerie in. 

6 december 1944:      GROTE RAZZIA'S
Op deze dag 's morgens vroeg vinden grote razzia's plaats in Haarlem en omstreken. In Haarlem worden ruim 1300 man opgepakt tussen de leeftijd van 17 en 40 jaar voor de Arbeitseinsatz in Duitsland en in Bloemendaal 150 man. In Bloemendaal worden opgepakt: ambtenaar J.C. Bartelomij - gemeente ontvanger, maar weet te ontsnappen. Onder de gearresteerden bevinden zich luitenant van Politie L.A. van Lis en oppperwachtmeesters S. Geertsema en C.J. Langelaar. Door toedoen van korpschef Neu (Nederlandse SS-er) worden zij weer vrijgelaten.

Op het gemeentehuis duiken onder: ambtenaar J.F. Cassee en twee klerken, de heren F.J. Ebili en N.F.L. Zuiderduyn. Zij worden verzorgd door vrouwelijke familieleden. ook beschikken zij over stroom en een radio, die op het gemeentehuis was achtergebleven. Hierdoor konden zij vernemen hoe de toestandbuiten was. Na 3 dagen kon dhr. Casse weer naar huis, de andere bleven nog 2 dagen langer.

Op de Gemeente Werf waren 35 jonge mannen verstopt en verbleven daar 8 dagen. De Bloemendaalse Centrale keuken zorgden voor voedsel. De Grüne Polizei heeft ze niet gevonden.

Dhr. D. Duinker, onderwijzer aan de Bornwaterschool wordt in zijn woning in Haarlem opgepakt en wordt later met vele anderen op transport gesteld naar werkkamp REES.

Voor meer informatie over de "Sinterklaas Razzia" kijk dan op: www.rees.bloemendaal.nl 

Winter 1944 - 1945: 
Voor verschillende doeleinden worden op de Gemeente Werf in de kelder van de mengmachine onder zakken cement levensmiddelen opgeborgen en verstopt. duizenden kasen, verder balen suiker, dozen biscuit en 14.000 ltr. spijsolie. 
Ook de eigen voorraden worden verstopt, o.a. benzine, motorolie en vetten, electrische motoren, auto-onderdelen, gereedschappen en radiotoestellen, koperen voorwerpen, wapens en munutie. Vier personen auto's van PW worden verstopt onder het stro. Gedurende deze maanden wordt er op de Werf tarwe gemalen, olie uit koolzaad geperst voor eigen personeel en de ondergrondse en accu's opgeladen voor verlichtingsdoeleinden.

HET JAAR 1945:

6 januari 1945:    STELEN VAN  BROOD
Uit de bakkerswagens van de fa. Frank worden op het Blekerspad 30 broden ontvreemd. De bakkerswagens stonden enige tijd onbeheerd. Een meisje had een man gezien die de broden stal. Vermoedelijk werk van de ondergrondse, die steeds activer wordt.

Opnieuw wordt er deze maand brood gestolen uit een met slot afgegrendelde bakkerswagen van de fa. "De Eendracht" uit Haarlem. Het betreft 30 broden en in de kar wordt een bedrag van fl. 7,00 achter gelaten. Deze actie wordt opnieuw op het conto van de ondergrondse geschreven.

14 april 1945:     AANSLAG OP AANNEMER EN OPZICHTER DOOR DE HET VERZET.
Omstreeks 10.30 uur wordt vanuit een snelrijdende auto enige schoten gelost op een geparkeerd staande auto op de Linde(juliana)laan hoek Waldeck Pyrmontlaan bij de tankgracht. De aannemer en opzichter van het werk stonden voor de auto, maar bleven ongedeerd. De auto wordt licht beschadigd. De auto met de inzittenden, die de schoten losten, rijdt met snelle vaart door en gaat de Vrijburglaan in. Enkele voorbijgangers konden zich in veiligheid brengen. 

28 april 1945:
De ondergrondse nu steeds duidelihjker in beeld, plakt overal pamfletten aan in het Nederlands en Duits, dat de Duitse weermacht wordt aangeraden de strijd te staken, ze hebben de oorlog verloren. Alle tekenen wijzen daarop, omdat de Duitsers de wegen controleren op mogelijke deserteurs. Bij het vinden van deserteurs waren de Duitsers niet mals. meestal eindigde dit met de kogel.

Aanslag van het verzet?

4 mei 1945:
De kapitein van de politie te Bloemendaal, Albertus Christiaan Neu, oud 39 jaar, wordt in zijn nieuwe a.s. woning aan de Laan van Boreel 10 te Bloemendaal om 17.45 uur, dus enkele uren voordat de capitulatie bekend werd, door twee personen doodgeschoten. De officier van de Sicherheitsdienst, die een onderzoek die een onderzoek instelt naar aanleiding van de aanslag, eist van de politie een opgave van namen en adressen van al de leden van de Bloemendaalse politie. Hieruit valt op te maken, dat als de capitulatie niet zó spoedig gevolgd was, de zaak de zaak voor de politie ernstige gevolgen zou hebben gehad.

 

Klik hier op Home enkeer terug naar de hoofdsite.